P A R A T H Ë N I E
Kush është
Bediuzzaman SAID NURSI
dhe ç’është vepra e tij
“RISALE-I NUR”?
Bediuzzaman Said Nursi u lind në Turqinë Lindore më 1876 dhe ndërroi jetë në 1960 në moshën tetëdhjetë e tre vjeçare, pas një jete e një lufte vetmohuese e shembullore për çështjen e Islamit.
Ai qe shkollar i një rangu shumë të lartë, sepse nuk pati studiuar vetëm shkencat tradicionale, por edhe ato moderne. Si rezultat i studimit dhe i aftësive të tij të rralla, që në rini pati fituar epitetin “Bediuzzaman” (Mrekullia e kohës), epitet të cilin ia dhanë dijetarët më të shquar.
Jeta individuale e Bediuzzamanit kapi dekadat e fundit të kalifatit dhe të Shtetit Osman, të rrëzimit dhe copëtimit të tij pas Luftës së Parë Botërore dhe, pas formimit të Republikës më 1923, përjetoi tridhjetë e shtatë vjetorin e Republikës, vite këto deri më 1950 të njohura për shtypjen antiislame të qeverisë dhe për represionin kundër drejtësisë fetare.
Pas Luftës së Parë Botërore, përpjekjet e Bediuzzamanit në rrugën e Islamit qenë shumë të mëdha. Ai, jo vetëm që u jepte mësim studentëve të tij dhe hynte në debate e diskutime me shkollarë e drejtues nga të gjitha anët e botës islame, por edhe komandoi e drejtoi për afro dy vjet një regjiment vullnetarësh kundër pushtimit rus në Turqinë Lindore në vitin 1914 derisa ra në burg. Gjer në atë kohë, ai kishte kërkuar e studiuar në detaje problemet e Islamit, duke marrë pjesë aktivisht në jetën publike. Sidoqoftë, vitet që panë tranzicionin nga Kalifati në Republikë, panë gjithashtu edhe tranzicionin nga “Saidi i Vjetër në Saidin e Ri”. Saidi i Ri u karakterizua nga një tërheqje të tij prej jetës publike dhe u përqëndrua në studim, në adhurim e mendim, sepse ajo që kërkohej tani ishte një luftë e një natyre tjetër.
Pas një periudhe afro dyvjeçare, më 1925, Bediuzzamanani u detyrua të mërgojë në Anadollin Perëndimor dhe 28 vjet me radhë, deri në prag të dhjetëvjeçarit të fundit të jetës së tij, ai vuajti mërgimin, burgimin, ngacmimin dhe persekutimin prej autoriteteve.
Gjatë viteve në mërgim e izolim vendosi të shkruante “Risale-i Nur” (Mesazhet e Dritës) dhe përhapjen e tij anembanë Turqisë.
Vetë Bediuzzmani në ligjëratë të drejtë u shpreh: “Tani unë e shoh qartë se pjesa më e madhe e jetës sime është komanduar e drejtuar jashtë aftësisë së perceptimit tim që do të nxirrte këto mesazhe për t’i shërbyer çështjes së Kur’anit. Sikur e gjithë jeta ime si shkollar të kishte kaluar në parapërgatitjen për këto shkrime, të cilat demonstrojnë mrekullinë e Kur’anit”.
Bediuzzamani e kuptoi çështjen esenciale të rënies së botës islamike, e cila u dobësua pikërisht në themelin e besimit. Ky dobësim i shoqëruar me sulmet e pashembullta kundër atyre themeleve në shekujt e XIX-të dhe XX-të, të ndërmarra nga materialistët, ateistët e të tjerët në emër të shkencës e të progresit, e bënë atë që të kuptonte nevojën urgjente dhe themelore, e cila ishte ruajtja dhe forcimi i besimit. Kërkohej të harxhoheshin të gjitha përpjekjet për të rindëruar godinën e Islamit nga themelet e saja, duke filluar nga besimi dhe t’u përgjigjej po me atë gjuhë atyre sulmeve, me një xhihad ma’nevij, ose me “Xhihadin e fjalës”.
Kështu, në mërgim, Bediuzzamani shkroi një mori veprash të titulluara “Risale-i Nur” (“Mesazhet e dritës”), të cilat do t’i shpjegonin dhe paraqisnin njeriut modern parimet bazë të besimit dhe të vërtetat e Kur’anit. Metoda e tij analizon besimin e mosbesimin dhe demonstron, përmes argumenteve të qarta logjike, se, duke ndjekur metodën e Kur’anit, jo vetëm që është e mundur t’i provosh në mënyrë të arsyeshme të gjitha të vërtetat e besimit, si: ekzistencën e Zotit të Lartësuar, Njësinë e Tij, profetësinë dhe ringjalljen e qënieve të gjalla, por gjithashtu se këto të vërteta kanë të vetmin shpjegim racional për ekzistencën, për njeriun dhe universin.
Kështu, Bediuzzamani i demonstroi të vërtetat e fesë më së miri, në formën më të lehtë të të kuptuarit, nëpërmjet krahasimeve, shpjegimeve dhe provave të arsyeshme, të cilat janë të papajtueshme me interpretimet materialiste për ato zbulime moderne, duke i cilësuar ato interpretime materialiste joracionale dhe absurde.
Në të vërtetë Bediuzzamani, me veprat e tij, provoi se zbulimet mahnitëse të shkencës, lidhur me universin, vërtetojnë e përforcojnë të vërtetat e fesë.
Rëndësia e “Risale-i Nurit” nuk mund të çmohet, sepse nëpërmjet kësaj vepre, Bediuzzaman Said Nursi luajti një rol të madh në ruajtjen dhe rigjallërimin e besimit islam në Turqi, pikërisht në ditët shumë të errëta të historisë dhe, në të vërtetë, roli dhe rëndësia e kësaj vepre vazhdon të rritet edhe në ditët e sotme anembane botës. Për më tepër, “Risale-i Nuri”, veçanërisht, është i përshtatshëm t’u drejtohet jo vetëm muslimanëve, por gjithë njerëzimit për disa arsye:
Së pari: Sepse është shkruar në harmoni me mentalitetin e njeriut modern, qoftë musliman ose jo, i cili ka qenë mbushur e frymëzuar thellë nga filozofia materialiste.
Së dyti: “Risale-i Nuri”, në mënyrë specifike, u përgjigjet të gjitha pyetjeve dhe dyshimeve që shkakton kjo filozofi; u përgjigjet të gjitha “pse-ve” që arrin të ketë mendja e shëndoshë e njeriut modern. Gjithashtu “Risale-i Nuri” shpjegon çështjet e thella të besimit, të cilat më parë vetëm shkollarët e përparuar i studiuan në detaje, në atë mënyrë që çdo njeri, madje dhe ai për të cilin subjekti është i ri, mund të kuptojë, të fitojë diçka pa patur ndonjë vështirësi a shqetësim.
Një arsye tjetër është se duke shpjeguar natyrën e vërtetë të universit dhe qëllimin e njeriut, “Risale-i Nuri” tregon se lumturia, në këtë botë dhe në tjetrën, arrihet vetëm nëpërmjet besimit dhe njohjes së Zotit të Lartësuar.
“Risale-i Nuri” gjithashtu tregon dhimbjen e rëndë dhe mjerimin që i shkakton mosbesimi shpirtit dhe ndërgjegjjes së njeriut; dhe se njerëzit të cilët kanë humbur udhën e drejtë përgjithësisht përpiqen t’i shmangin të tjerët duke i bërë të shkujdesur dhe duke i shkëputur nga realiteti. Kështu, duke lexuar këtë vepër, çdo njeri mund të kërkojë strehë në besim.
Bediuzzamani, nëpërmjet “Risale-i Nuri” na udhëzon për tek konceptimi i drejtë i Kur’anit dhe i Sunnetit të pastër profetik. Ai na paralajmëron për rrezikun e rënies në bidate, risi, në ekstreme dhe në greminat e çudhëzimit, që rreziqe të tilla janë të shumta në këtë kohë. Ai jep shpjegime të shumta të hollësishme si tek shembulli i trajtesës së “Ixhtihadit” e cila është Fjala e Njëzet e Shtatë tek koleksioni i Fjalëve, ku në atë trajtesë theksohet domosdoshmëria e ndjekjes së njërës nga katër shkollat e sheriatit Islam –Katër medh’hebët– të cilat përfaqësojnë mendimet e sakta të dijetarëve të mëdhenj të Ehli Sunnetit vel-Xhemaah.
Gjithashtu në Shkreptimën e Katërt të “Koleksionit të Shkreptimave” dhe në “Shkreptimën e Njëmbëdhjetë,” Bediuzzamani bën një shtjellim të detajuar tek trajtesa “Rruga e Praktikave të Profetit Muhammed A.S.M. dhe Kundërhelmi ndaj sëmundjes së bidatit” duke treguar në të domosdoshmërinë e ndjekjes së Sunnetit Profetik si dhe duke paralajmëruar për rreziqet e rënies në kthetrat e sekteve devijuese, në kurthet e lëvizjeve negative që synojnë të realizojnë qëllime të mbrapshta të kësaj dynjaje duke shfrytëzuar fenë dhe paralajmëron për rrezikun e rënies në grackat e grupeve heretike. Gjithashtu, nëpërmjet dhjetëra trajtesave të ndryshme të “Risale-i Nurit”, Bediuzzamani ndriçon për ne në mënyra të ndryshme botëkuptimin e drejtë të Ehli Sunnetit vel-xhemaah, të cilët janë njerëzit e së vërtetës, duke ua mundësuar kështu besimtarëve të të gjitha niveleve në këtë kohë të trazuar të ecin në rrugën e drejtë të Kur’anit e të Sunnetit me një bindje të plotë e të sigurtë dhe duke i shpëtuar ata përfundimisht nga ekstremet.
Kështu, Fjalët e shkruara rreth mistereve të Kur’anit janë ilaçi më i efektshëm dhe balsami më i mirë për plagët e kësaj kohe; janë drita më e dobishme për tërësinë e Islamit i cili është zbuluar para sulmeve të errësirës, dhe janë udhëzuesi më i vërtetë për ata që bredhin të hutuar e të çoroditur në luginat e çudhëzimit. Koleksioni i Fjalëve në këtë kohë, të cilat janë shkreptimat e mrekullisë së Kur’anit, janë si një kundërhelm ndaj çudhëzimit ateist. Atëherë nuk do të ishte e perceptueshme të qëndrosh indiferent ndaj kësaj vepre brilante, “Risale-i Nurit”.
Përfundim:
Kur’ani i Shenjtë i drejtohet inteligjencës dhe njeriut të të gjitha niveleve. Ai i kërkon njeriut që ta njohë universin, funksionin e tij, të mësojë për natyrën e vërtetë dhe për qëllimet e krijimit; të mësojë Atributet e Krijuesit të Vetëm dhe detyrat e tij si një krijesë. Kjo është Pikërisht metoda që tregon Bediuzzamani nëpërmjet argumenteve të qarta, se kur kur’ani lexohet në këtë mënyrë, të gjitha bazat e besimit mund të provohen racionalisht.
Kur ndiqet kjo metodë, personi arrin një besim të vërtetë që do të ishte mjaftë i fortë e i qëndrueshëm për t’i bërë ballë çdo dyshimi që buron nga “fytyra” e sulmeve të holla të materialistëve, natyralistëve dhe ateistëve.
Nevoja kryesore e njeriut është nevoja për fe, nevoja për ta njohur e adhuruar Zotin e Plotëfuqishëm me të gjitha Atributet dhe Emrat e Tij të Bukur, është nevoja për t’iu bindur ligjeve të Tij, atyre të manifestuara në univers dhe atyre që u zbuluan nëpërmjet Profetëve të Tij; të pranojë mesazhin e Kur’anit, e librit të fundit të shpallur, i cili u shpjegua nga Profeti i fundit, Muhammedi A.S.M. (paqja dhe bekimet e Zotit qofshin mbi të) dhe të pranojë se Islami është feja e plotësuar e njerëzimit.
Në “Risale-i Nur” Bediuzzamani demonstron se nuk ka kundërthënie apo ndarje ndërmjet shkencës e fesë dhe, përparimi i vërtetë e lumturia për njeriun mund të arrihet vetëm në këtë rrugë, në rrugën e Kur’anit.
Të dashur lexues!
Tani, para jush është vëllimi i parë i Koleksionit të “Risale-i Nurit” që titullohet “SöZLER”, “Fjalët” . Aspektet më të thella të të vërtetave të besimit janë provuar në këtë vepër në mënyrën më të qartë e me argumente logjike. Për temat dhe çështjet që janë trajtuar në këtë vepër, ne ju referojmë tek indeksi në fund të këtij vëllimi. Ky vëllim ndiqet nga vëllimi i dytë i koleksionit të “Risale-i Nurit” që titullohet “Mektubat”, “Letrat”; “Mektubati” ndiqet nga “Lemeati”, “Shkreptimat”; dhe “Lemeati” ndiqet nga “Shuaati”, “Rrezet”. Këto të gjitha janë tashmë të përkthyera lavdi Zotit, i Cili më ndihmoi në këtë detyrë fisnike në shërbim të Kur’anit, dhe po bëhen gati për botim.
Paqja qoftë mbi atë që ndjek udhëzimin!
JUSUF SALKURTI
NGA Koleksioni i RISALE-I NURIT
– FJALËT –
AUTOR
Bediuzzaman
SAID NURSI
Me Emrin e All-llahut, i Gjithëmëshirshmi, Mëshirëploti.
Dhe prej Atij ne kërkojmë ndihmë.
Të gjitha lavdërimet i takojnë All-llahut, Krijuesit të të gjitha botëve, dhe bekimet e paqja qofshin për shkëlqesinë tonë, Muhammedin Alejhis-salatu ves-selam, për të gjithë familjen e tij dhe për sahabët-shokët e tij.
Vëlla! Ti më kërkove disa këshilla. Atëherë dëgjo disa të vërteta të përfshira në tetë tregime të shkurtëra, që duke marrë parasysh qënien tënde ushtar, ato janë në formën e krahasimeve të një natyre ushtarake. Unë e konsideroj nefsin -shpirtin- tim më të nevojshmin se të çdokujt tjetër për t’i dhënë këshilla. Në një kohë unë iu adresova nefsit tim në mënyrë të hollësishme me tetë Fjalë të inspiruara nga tetë vërsete të Kur’anit, prej të cilëve unë pata përfituar. Tani unë do t’i drejtohem shpirtit tim po me këto fjalë, por shkurtazi dhe me gjuhën e njerëzve të zakonshëm. Kushdo që dëshiron, mund të dëgjojë së bashku me mua.
* * *
FJALA E PARË
“Bismil-lah”, është fillimi i të gjitha gjërave të mira. Edhe ne gjithashtu do të fillojmë me të. Dije o nefsi im! Ashtu siç është kjo fjali e bekuar shenja e Islamit, po ashtu ajo përmendet vazhdimisht nga të gjitha qëniet nëpërmjet gjuhëve të gjendjeve dhe të prirjeve të tyre të natyrshme.
Në qoftë se dëshiron të dish se çfarë fuqie e pafundme dhe çfarë burimi i pashtershëm mirësish është “Bismil-lah”, dëgjoje tregimin e mëposhtëm, i cili është në formën e një krahasimi:
Dikush që bën një udhëtim nëpër shkretëtirat e Arabisë duhet të udhëtojë në emrin e një kryetari fisi e të hyjë nën mbrojtjen e tij, sepse në këtë mënyrë ai mund të jetë i shpëtuar prej sulmeve të banditëve. Kështu përmbush nevojat e tij dhe arrin qëllimet; ndërsa vetëm e pa ndihmë, ai do të shkatërrohej përballë armiqve të shumtë dhe nevojave.
Dhe kështu, dy njerëz ndërmorën një udhëtim të tillë dhe hynë në shkretëtirë. Njëri nga ata ishte modest e i përulur, kurse tjetri ishte mendjemadh e kryelartë. Njeriu i përulur mori emrin e një kryetari fisi, ndërsa njeriu kryelartë e refuzoi… I pari udhëtoi i sigurt kudo që shkoi. Në qoftë se takohej rastësisht me banditë, thonte: “Unë po udhëtoj në emrin e kryetarit të filan fisi”, atëherë ata nuk e shqetësonin. Në qoftë se do të vinte tek disa çadra, ai trajtohej me respekt për hir të atij emri. Kurse njeriu kryelartë vuajti gjatë gjithë udhëtimit, aq sa nuk përshkruhen fatkeqësitë. Ai gjithmonë dridhej nga frika përpara çdo gjëje, u bë si lypës, e poshtëroi veten dhe u bë objekt përbuzjeje.
Dhe kështu, o nefsi im kryelartë! Ti je udhëtari dhe kjo botë është një shkretëtirë. Pafuqia jote dhe varfëria janë të pakufishme dhe armiqtë e nevojat tuaja janë të pafund. Meqenëse është kështu, merre Emrin e Sunduesit të Parapërjetësisë dhe të Paspërjetësisë, Emrin e All-llahut të kësaj shkretëtire, që të jesh i shpëtuar nga të lypurit përpara të gjithë universit dhe nga dridhja e frika përpara çdo ngjarjeje.
Në të vërtetë, kjo frazë e bekuar Bismil-lah është një thesar i madh që nuk shteron kurrë, sepse me të lidhet “pafuqia jote” me një ‘Mëshirë të gjërë Absolute’, dhe lidhet “varfëria jote” me një ‘Fuqi të madhe Absolute’; ajo i bën atë pafuqi dhe atë varfëri si ndërmjetësit më të pranu-eshëm tek Gjykata e të Gjithëfuqishmit dhe Mëshirëplotit.
Po, njeriu që vepron duke thënë, Bismil-lah “Me Emrin e All-llahut”, i ngjason dikujt që ka hyrë në ushtri, ai s’ka frikë nga askush; ai flet, kryen çdo punë dhe përballon gjithçka “me emrin e ligjit dhe me emrin e shtetit.”
Në fillim ne thamë se: “Të gjitha qëniet thonë: Bismil-lah, nëpër-mjet gjuhëve të prirjeve të tyre të natyrshme.” A është ashtu?
Po, ashtu është. Në qoftë se do të shikoje se një person i vetëm kishte ardhur e i kishte shtyrë me forcë të gjithë banorët e një qyteti tek një vend dhe i kishte detyruar ata të punonin, ti do të ishe i sigurt se ai person nuk ka vepruar në emrin e tij dhe përmes fuqisë së tij personale, por se ai ishte një ushtar, duke vepruar në emrin e shtetit e duke u mbështetur në fuqinë e një mbreti.
Në të njëjtën mënyrë, të gjitha gjërat veprojnë në Emrin e All-llahut të Gjithëfuqishëm, sepse gjërat shumë të vockëla, si farat e si kokrrat, mbajnë pemë të mëdha mbi kokat e tyre; ato ngrejnë ngarkesa si male. Domethënë, të gjitha pemët thonë: “Bismil-lah”, i mbushin duart e tyre nga thesari i Mëshirës, dhe na i dhurojnë ato neve. Të gjitha kopshtet thonë: “Bismil-lah”, dhe bëhen kazanë nga kuzhinat e Fuqisë Hyjnore në të cilat piqen varietete të shumta prej ushqimesh të shijshme. Të gjitha kafshët e bekuara, si: lopa, deveja, delja e dhia thonë: “Bismil-lah” dhe bëhen burime qumështi nga bollëku i Mëshirës, duke na ofruar neve ushqimin më të hollë, më të mirë e më të pastër si uji i jetës në Emrin e Furnizuesit. Rrënjët dhe damarët e butë si mëndafshi të të gjitha bimëve dhe pemëve si dhe barishtet thonë: “Bismil-lah” dhe shpojnë e kalojnë përmes shkëmb-injve të fortë dhe tokës. Duke përmendur Emrin e All-llahut Xhel-le sha’nuhu, Emrin e të Gjithëmëshirshmit, çdo gjë u nënshtrohet atyre.
Po, ashtu si degët që shpërndahen në ajër dhe japin fruta, po kështu, me lehtësi të plotë, rrënjët shpërndahen përmes shkëmbinjve të fortë dhe nën tokë duke dhënë fruta nga errësirat e dheut; dhe gjethet e holla të blerta duke ruajtur lagështirën e njomësinë me muaj përballë nxehtësisë shumë të lartë, japin një goditje në gojët e natyralistëve, adhuruesve të shkaqeve, dhe një britmë buçitëse në fytyrat e tyre, dhe u thonë: U verbo-fshin sytë tuaj, dhe duke ua futur gishtin në sy, u thonë se:
“Madje edhe nxehtësia e fortësia, tek të cilat ju mbështeteni më shumë, janë nën urdhër e nuk veprojnë nga vetvetja. Sepse, ashtu si shkopi i Musait Alejhis-selam, ato rrënjë të buta si mëndafshi, i nënsh-trohen urdhrit të, “…Dhe Ne i thamë: ‘(O Musa) bjerri gurit me shkopin tënd.”[1] Dhe i bën ato gjethe të holla e të njoma, si letra e cigares, sikur të ishin gjymtyrët e Ibrahimit Alejhis-selam, të lexojnë vërsetin kundra nxehtësisë së zjarrit,”
“O zjarr! Bëhu i ftohtë dhe paqe e siguri për Ibrahimin!”[2]
Meqenëse të gjitha gjërat në efekt thonë, “Bismil-lah”, dhe na i japin mirësitë e All-llahut me “Emrin e All-llahut”, atëherë edhe ne duhet të themi “Bismil-lah”, të japim me “Emrin e All-llahut”, të marrim me “Emrin e All-llahut”; dhe ne nuk duhet të marrim nga njerëz të pavëmendshëm të cilët neglizhojnë të japin në Emër të All-llahut .
Pyetje: Ne shfaqim respekt e nderim për cilindo që është shkak i ndonjë mirësie për ne; atëherë çfarë çmimi na kërkon All-llahu ynë, i Cili është Pronari i vërtetë i atyre mirësive?
Përgjigjja: Po, çmimi që kërkon Dhuruesi i Vërtetë i atyre mirësive të çmueshme përmblidhet në tre gjëra:
E para është Dhikr “përmendja”, e dyta është Shukr “falënderimi” dhe e treta është Fikr “reflektimi.” Atëherë “Bismil-lah” në fillim është përmendje, “El hamdu lil-lah” në fund është falënderim, dhe midis atyre të dyjave, të perceptosh e të mendosh se ato janë mrekulli të fuqisë së Krijuesit të Vetëm dhe dhurata nga Mëshira e Tij e gjërë, është reflektim.
Por, a nuk do të bëje një veprim prej budallai, në qoftë se ti do të puthje këmbët e një ushtari në shërbim i cili të sjell dhuratën më të çmueshme të një mbreti dhe nuk njeh pronarin e dhuratës? Atëherë të vlerësosh e ta duash shkakun e jashtëm të mirësive dhe të harrosh Dhuruesin e Vërtetë të mirësive, do të ishte një mijë herë më shumë marrëzi.
O nefsi im! Në qoftë se nuk dëshiron të jesh si një budalla i tillë; jep me Emrin e All-llahut.. merr me Emrin e All-llahut.. Fillo me Emrin e All–llahut.. Dhe puno me Emrin e All–llahut.. Vesselam.
cd
STACIONI I DYTË
I SHKREPTIMËS SË KATËRMBËDHJETË
Ky stacion, është përfshirë këtu për shkak të lidhjes së tij me këtë subjekt
Ai përmban gjashtë nga mijëra mistere që përfshihen
në “Bismil-Lahir-Rrahmanir-Rrahim”,
Shënim: Një dritë vezulluese nga “Bismil-Lahir-Rrahmanir-Rrahim”, lidhur me Mëshirën Hyjnore, iu shfaq nga larg mendjes sime të shuar. Unë desha ta regjistroja atë për veten time në formën e shënimeve dhe u përpoqa ta gjuaja atë, ta kapja dhe ta rrethshkruaja dritën me njëzet deri në tridhjetë mistere, por fatkeqësisht unë nuk isha i mundur ta bëja një gjë të tillë tani; kështu ato u pakësuan dhe u përmblodhën vetëm në pesë gjashtë mistere.
Kur unë them: “O Njeri!” Unë i drejtohem nefsit tim. Dhe megjithëse ky mësim i drejtohet në mënyrë të veçantë nefsit tim, unë po e përcjell atë si “Stacionin e Dytë të Shkreptimës së Katërmbëdhjetë” për miratimin e vëllezërve të mi të përpiktë, duke shpresuar se ajo do t’u vlejë atyre me të cilët unë jam i lidhur shpirtërisht, dhe që shpirtërat e të cilëve janë më të kujdesshëm se sa shpirti im. Ky mësim i drejtohet zemrës më shumë se sa mendjes, dhe e vlerëson kënaqësinë shpirtërore më shumë se sa provat e arsyeshme.
“Me Emrin e All-llahut, i Gjithëmëshirshmi, Mëshirëploti.
[Mbretëresha] tha: “O prijës! Me të vërtetë që më është sjellë një letër e denjë për respekt. Ajo është nga Sulejmani dhe është “Bismil-lahir-Rrahmanirr-Rrahim.”[3]
Një numër misteresh do të përmenden në këtë stacion.
- MISTERI I PARË: Gjatë hulumtimit tim mbi “Besmelen”, unë pashë një tregues të “Bismil-Lahir-Rrahmanir-Rrahim”, siç vijon:
Në faqen e universit, në faqen e tokës dhe në faqen e njeriut janë tre shenja të Hyjnisë njëra brenda tjetrës dhe secila tregon modelet e të tjerave.
Shenja e parë është Vula e madhe e Perëndisë, e cila shfaqet nëpër-mjet ndihmës së ndërsjellë, bashkëpunimit, përqafimit dhe bashkëpërgji-gjjes që ndodh në të gjitha pjesët përbërëse të universit. “Bismil-lahi”, shikon tek ajo vulë.
Shenja e dytë është Vula e madhe e Mëshirës Hyjnorë, e cila shfaqet përmes ngjashmërisë, simetrisë, rregullit, harmonisë, mirësisë dhe mësh-irës që ndodh në sistemimin, në ngritjen dhe në zhvillimin e bimëve dhe të kafshëve në faqen e tokës. “Bismil-Lahir-Rrahman”i, shikon tek ajo vulë e madhe e Gjithëmëshirshmërisë Hyjnore.
Pastaj Shenja e tretë është Vula e Mëshirëgjërësisë, ajo shejnë e lartë, e cila shfaqet përmes hollësive të dhembshurisë Hyjnore dhe të Mirëbërësisë Hyjnore në faqen e natyrës gjithëpërfshirëse të njeriut. Kjo shikon tek Emri “Er-Rrahim” “Mëshirëploti” tek “Bismil-Lahir-Rrahmanir-Rrahim”, “Me Emrin e All-llahut, i Gjithëmëshirshmi, Mëshirëploti.
Domethënë, Bismil-lahir-Rrahmanirr-Rrahim, është titulli i shenjtë i të tre Vulave të Njësisë Hyjnore, e cila formon një rresht dritëdhënës në faqen e botës, një kordon të fortë dhe një filament të ndritshëm. Me fjalë të tjera, duke zbritur nga Froni më i Madh, maja e Bismil-lahir-Rrahmanir-Rrahim mbështetet mbi njeriun, i cili është fruti i universit dhe kopja e zvogëluar e botës. Ajo lidh botën e ulët me Fronin Hyjnor. Ajo është një rrugë për njeriun që të ngjitet tek Froni i plotësimeve të tij.
- MISTERI I DYTË: Me qëllim që të mos mbyten mendjet nga Uniteti Hyjnor, i cili është i dukshëm në shumësinë e pafund të krijesave, Kur’ani i shpjegimit të mrekullueshëm në mënyrë të vazhdu-eshme tregon shfaqjen e Njësisë Hyjnore brenda Unitetit Hyjnor. Për shembull, dielli me dritën e tij rrethon gjëra të panumërta. Me qëllim që të vërehet vetë dielli, në tërësinë e dritës së tij, është e domosdoshme të jetë një përfytyrim shumë i gjërë konceptor dhe një shikim gjithë-përfshirës. Kështu, që të mos harrohet vetë dielli, ai shfaqet në çdo objekt të shndrit-shëm nëpërmjet reflektimit të vet. Dhe në përputhje me kapacitetin e secilës, të gjitha objektet e shndritshme shfaqin cilësitë e diellit, si dritën e tij dhe nxehtësinë së bashku me treguesin e esencës së vetë diellit. Dhe ashtu si në përputhje me kapacitetet e tyre, të gjitha objektet e ndritshme e tregojnë diellin së bashku me të gjitha cilësitë e tij, po ashtu bëjnë cilësitë e diellit, si drita e tij, nxehtësia dhe shtatë ngjyrat në dritën e tij, të cilat të gjitha rrethojnë gjithçka që është përballë tij. Dhe në të njëjtën mënyrë, “Dhe për All-llahun është krahasimi më i lartë.”[4]
-Le të mos ketë gabim në krahasim- Ashtu siç ka Krijuesi i Përjetshëm dhe Hyjnia e Vetme një tregues së bashku me të gjithë Emrat Hyjnorë në çdo gjë, sidomos tek gjallesat dhe në mënyrë të veçantë në pasqyrën e natyrës së njeriut, po ashtu nëpërmjet Unitetit Hyjnor, secili Emër nga Emrat e Bukur që lidhen me krijesat, i rrethon të gjitha qëniet. Kështu, me qëllim që të mos mbyten mendjet nga Uniteti Hyjnor, dhe që të mos e harrojnë zemrat Esencën e Shenjtë Hyjnore, Kur’ani, në mënyrë të vazhdueshme, vendos përpara syve Vulën e Njësisë Hyjnore brenda Unitetit Hyjnor. Dhe ajo është “Bismil-lahir-Rrahmanir-Rrahim, e cila tregon tre nyjet e rëndësishme të asaj Vule.
- MISTERI I TRETË: Ajo që e bën këtë univers të pafund të gëzohet është, në mënyrë të vetëkuptueshme, Mëshira Hyjnore. Dhe ajo që i ndriçon këto qënie të errëta është, në mënyrë të qartë, Mëshira Hyjnore. Dhe ajo që i rrit dhe i edukon krijesat duke u përpjekur brenda këtyre nevojave të pafund, në mënyrë të vetëkuptueshme, është përsëri Mëshira Hyjnore. Dhe ajo që e bën të gjithë universin të kthehet drejt njeriut, siç kthehen të gjitha pjesët e pemës drejt frutit të saj, dhe që i shkakton universit ta shikojë atë dhe të shpejtojë për ta ndihmuar njeriun është, në mënyrë të qartë, Mëshira Hyjnore. Dhe ajo që e mbush dhe e ndriçon hapësirën e pafund dhe që e stolisi këtë botë të zbrazur, në mënyrë të vetëkuptueshme, është Mëshira Hyjnore. Dhe ajo që e caktoi këtë njeri kalimtar për përjetësi, që e bëri atë marrësin e Mesazhit Hyjnor dhe të dashurin e Krijuesit të Vetëm të para e të paspërjetësisë, në mënyrë të vetëkuptueshme, është Mëshira Hyjnore.
O njeri! Meqenëse Mëshira Hyjnore është një e vërtetë kaq e fuqishme, tërheqëse, e këndshme, mbështetëse dhe e dashur, atëherë thuaj: “Bismil-lahir-Rrahmanirr-Rrahim”; kapu fort pas kësaj të vërtete dhe shpëtoje veten tënde nga vetmia absolute dhe nga dhimbjet e nevojave të pafund. Dhe afrohu për tek Froni i Sulltanit të përjetshëm të para dhe paspërjetësisë, dhe nëpërmjet dhembshurisë dhe ndërmjetësisë dhe rrezeve të Mëshirës Hyjnore, bëhu marrësi i mesazhit, miku dhe i dashuri i Atij Sulltani!
Po, në të vërtetë, të grumbullosh me urtësi rreth njeriut botët e qënieve në univers, dhe t’i bësh ato të shpejtojnë për t’ia plotësuar të gjitha nevojat e tij me një rregull perfekt e me mirësi, në mënyrë të qartë, është njëra nga dy situatat. Ose secili lloj nga llojet e krijesave e njeh njeriun e i bindet atij dhe shpejton për ta ndihmuar atë, gjë e cila ashtu siç është krejtësisht e paarsyeshme, dhe gjithashtu e pamundur në shumë aspekte, ose një qënie absolutisht e pafuqishme si njeriu të kishte forcën e Sovranit më të fuqishëm absolut, ose kjo ndihmë ndodh përmes njohurisë së Një të Gjithëfuqishmi absolut prapa perdes së universit. Domethënë, qëniet e ndryshme në univers nuk e njohin njeriun, por ato janë dëshmi e tregues për Atë që e njeh këtë njeri, që e mëshiron dhe që e di gjendjen e tij; Ai është Krijuesi Mëshirëplotë.
O njeri! Eja në vete! A do të ishte e mundur që mos të të njihte e mos të të shikonte ty Krijuesi i Gjithëlavdishëm i Cili bën që të gjitha llojet e krijesave të kthehen drejt teje, dhe të shtrijnë duart që të të ndihmojnë dhe që i bën ato të thonë: Urdhëro, ja ku jemi!, përballë nevojave të tua; a do të ishte e mundur që Ai mos të të njohë ty, të mos njihet me ty dhe mos të të shohë ty? Meqenëse të njeh ty, Ai të njofton se të njeh përmes Mëshirës së Tij. Atëherë, edhe ti njihe Atë gjithashtu, dhe përpiqu ta njohësh Atë duke respektuar urdhërat e Tij, dhe kupto me siguri se ajo që nënshtron universin e gjërë ndaj teje dhe që e bën universin të të ndihmojë ty, megjithëse ti je një krijesë absolutisht e varfër, e dobët, e vogël, e pafuqishme, dhe kalimtare, është e vërteta e Mëshirës Hyjnore e cila përmban urtësi, mirësi, njohje dhe fuqi.
Me siguri, një mëshirë e tillë si kjo kërkon prej teje falënderime të përgjithshme e të sinqerta, dhe një respekt të madh e të papërzier. Prandaj thuaj: Bismil-Lahirr-Rrahmanirr-Rrahim, e cila është interpretuesja dhe shprehja e atyre falënderimeve të sinqerta dhe e atij respekti të madh e të papërzier. Dhe bëje atë si mjet për të shkuar tek dera e asaj Mëshire, dhe si ndërmjetësin tënd tek i Gjithëmëshirshmi Mëshirëplotë.
Po, në të vërtetë, ekzistenca dhe realiteti i Mëshirës Hyjnore është aq e qartë si dielli, sepse ashtu siç ndodh thurja e një sargie të bukur në qendër nga vendosja harmonike e indit dhe endëses bazë dhe nga rregulli dhe pozicionet e fijeve që shtrihen drejt qendrës nga çdo drejtim, po ashtu fijet dritëdhënëse që shtrihen nga shfaqja e njëmijë e një Emrave Hyjnorë në sferën e gjërë të universit, endin një qëndisje të tillë dhembshurie në fytyrën e universit dhe një stampë mirëbërësie brenda një vule mëshire, e cila e shfaq vetveten për mendjet në mënyrë më të ndritshme se sa dielli.
Po, Ai i Cili organizon diellin, hënën, elementet, mineralet, bimët dhe kafshët, dhe i vendos ato të gjitha në harmoni me rrezet e njëmijë e një Emrave, si të ishin indet dhe endësja bazë dhe fijet e saj dritëdhënëse, dhe i nënshtron ato të gjitha në shërbimin e jetës; dhe Ai i Cili shfaq mëshirën dhe dhembshurinë e Tij për krijesat duke vendosur tek të gjitha nënat -prej bimëve dhe kafshëve- atë mëshirë e dhembshuri të ëmbël e sakrifikuese ndaj të vegjëlve të tyre; dhe Ai i Cili ia nënshtron gjallesat jetës njerëzore; nga kjo demonstron rëndësinë e njeriut dhe treguesit më të ndritshëm të mëshirës së Tij dhe skalitjet më të bukura e të ëmbëla të Hyjnisë, dhe e ka bërë këtë mëshirën e Tij të gjërë si ndërmjetësuese të pranueshme e të njohur tek pasuria e Tij absolute nëpërmjet së cilës kërkojnë ndërmjetësim gjallesat dhe njeriu, i cili ndjen nevojën më të madhe për atë Mëshirë.
O njeri! Në qoftë se je njeri i vërtetë, thuaj :“Bismil-Lahirr-Rrahmanirr-Rrahim”, që kjo të jetë ndërmjetësuese për ty. Sigurisht është e qartë dhe e vetëkuptueshme se është Mëshira Hyjnore ajo e cila pa harruar e pa ngatërruar asnjërën prej tyre, i ngre, i ushqen, i edukon dhe i administron katërqindmijë llojet e ndryshme të bimëve dhe kafshëve në tokë, pikërisht në kohën e duhur, me rregull perfekt, me urtësi e mirëbërësi, saqë me këtë administrim e zhvillim ka vendosur shenjat dhe Vulën e Njësisë Hyjnore në faqen e globit tokësor. Dhe ashtu si ekzistenca e Mëshirës Hyjnore që është aq e sigurt sa ekzistenca e krijesave në faqen e tokës, po ashtu krijesat formojnë aq shumë dëshmi për realitetin e asaj Mëshire, sa vetë numri i tyre.
Po, ashtu siç shikojmë në fytyrën e tokës vulën e mëshirës dhe stampën e Njësisë Hyjnore, po ashtu në fytyrën e natyrës shpirtërore të njeriut ndodhet një stampë e Mëshirës Hyjnore e cila nuk është më e ulët se sa vula e madhe e Mëshirës në fytyrën e universit. Madje njeriu posedon një gjithëpërfshirje si qënia e një pike qëndrore për shfaqjen e njëmijë e një Emrave të Bukur Hyjnorë.
O njeri! A do të ishte e mundur për Atë që të dha ty këtë fytyrë dhe që vendosi në të një stampë të tillë mëshire dhe Vulën e Njësisë, të të lërë ty në tekat e tua, mos të të japë rëndësi, mos t’u kushtojë vëmendje veprave të tua, apo ta bënte të gjithë universin, i cili është kthyer drejt teje, kot më kot e pa qëllim, dhe ta bënte të kalbur pemën e krijimit, të parëndësishme e me fruta të prishura? A do të ishte e mundur që Ai ta bënte Mëshirën e Tij të mohohet, e cila është aq e qartë sa dielli, apo t’i shkaktonte urtësisë së Tij, e cila është e qartë si drita, të dyshohet, kur asnjëra prej tyre kurrësesi nuk mund të dyshohet dhe nuk është e mangët? Ruajna Zot! Jo, kurrë!..
O njeri! Ti duhet ta dish se ndodhet një rrugë që ti të ngjitesh tek Mëshira Hyjnore dhe ajo është Bismil-Lahirr-Rrahmanirr-Rrahim. Në qoftë se dëshiron ta kuptosh se sa e rëndësishme është kjo rrugë ngjitjeje, shiko tek fillimi i njëqind e katërmbëdhjetë kapitujve të Kur’anit të shpjegimit të mrekullueshëm dhe në krye të të gjithë librave të bekuar dhe tek fillimi i të gjitha punëve të bekuara, saqë përbën një provë vendimtare për madhështinë e Bismil-lahit dhe për lartësinë e vlerës së saj, ajo që tha Imam Shafiu, Zoti qoftë i kënaqur prej tij, dhe dijetarët e mëdhenj të Islamit:
“Megjithëse “Bismil-Lahirr-Rrahmanirr-Rrahim” është një vërset, ai është shpallur njëqind e katërmbëdhjetë herë në Kur’an.”
- MISTERI I KATËRT: Shfaqja e Unitetit Hyjnor në krijesa është e pakufishme; atë nuk e rrethon gjithkush që thotë; … “Vetëm Ty ne të adhurojmë”, pra nuk do t’i mjaftonte gjithësecilit që e shpreh atë, sepse mendimi shpërndahet dhe bredh në atë shumësi, kështu do të duhej të ekzistonte një zemër aq e madhe sa globi tokësor për të vëzhguar Krijuesin e Vetëm e të pashoq nëpërmjet tërësisë së krijesave tek thënia “Vetëm Ty të adhurojmë dhe vetëm Ty të kërkojmë ndihmë.”
Duke u mbështetur mbi këtë mister të hollë, Allahu xh.sh. e demonstroi me qartësi Vulën e Njësisë Hyjnore në çdo pjesë, ashtu siç e shfaq atë në çdo lloj; dhe kjo ndodh me qëllim që të tërhiqen shikimet për tek vetë Krijuesi i Vetëm dhe që të tregojë vulën e njësisë brenda stampës së gjithëmëshirshmërisë me qëllim që të mundet çdo person -i çdo niveli- të orientohet drejtpërdrejtë e pa ndonjë vështirësi në thënien e tij “Vetëm Ty të adhurojmë dhe vetëm Ty të kërkojmë ndihmë” tek Esenca e Pastër dhe e Shenjtë e të Vetmit Krijues. Dhe me qëllim që të shprehet ky mister i madh dhe të tregohet qartë Vula e Mëshirës Hyjnore, Kur’ani i gjithurtë menjëherë përmend sferën më të vogël dhe çështjen më të veçantë -kur përshkruan sferën më të madhe të universit.. Për shembull, kur Kur’ani shpjegon vërsetet e krijimit të qiejve e të tokës, ai i ndjek ato me vërsetet e krijimit të njeriut dhe shpje-gon detajet e holla të mirësive në zërin e tij, dhe urtësinë në tiparet e tij që të mos shpërndahet mendimi në horizontet e mëdha, të mos mbytet zemra në shumësinë e pafund, dhe që shpirti ta gjejë drejtpërdrejtë të Adhuruarin e vërtetë pa ndërmjetësim.
Ajeti vijues e shpjegon këtë të vërtetë në mënyrë të mrekullueshme:
“Dhe nga treguesit e Tij është krijimi i qiejve dhe i tokës dhe dallimi i gjuhëve dhe i ngjyrave tuaja.”[5]
Po, në të vërtetë, brenda krijesave të një shumësie të pafund ndodhen lloje dhe shkallë të vulave të Unitetit Hyjnor si rrathë bashkë-qendrorë nga vula më e madhe për tek ajo më e vogla. Por, sado i qartë të jetë Uniteti, ai ende është një Unitet brenda shumësisë. Ai nuk mund t’u adresohet siç duhet vëzhguesve. Për shkak të kësaj, duhet të jetë stampa e Njësisë Hyjnore prapa Unitetit me qëllim që të hapë rrugën përpara zemrës për të arritur tek Esenca e Pastër dhe e Shenjtë Hyjnore pa i përkujtuar atij shumësinë.
Pastaj, me qëllim që të drejtohen shikimet drejt stampës së Njësisë Hyjnore dhe për të tërhequr zemrat drejt saj, është vendosur sipër saj një skalitje shumë e mrekullueshme dhe tërheqëse, një dritë shumë vezu-lluese, një ëmbëlsi shumë e shijshme, një bukuri e këndshme dhe një e vërtetë shumë e fuqishme, e cila është stampa e Mëshirës Hyjnore dhe vula e Dhembshurisë Hyjnore. Po, sigurisht, është fuqia e asaj Mëshire, ajo që tërheq shikimet e qënieve të vetëdijshme, që i sjell ato tek ajo dhe që u shkakton atyre të arrijnë vulën e Njësisë dhe të vëzhgojnë të Vetmin e pashoq, dhe nga ajo të shfaqet adresimi i vërtetë në: “Vetëm Ty të adhurojmë dhe vetëm Ty të kërkojmë ndihmë.”
Kështu, Bismil-lahir-Rahmanir-Rahim, meqenëse është indeksi i sures El-Fatiha dhe një përmbledhje e shkurtër e Kur’anit, ajo u bë titulli dhe interpretuesi i këtij misteri të madh. Ai i Cili e merr në dorë këtë titull mund të udhëtojë përmes niveleve të Mëshirës Hyjnore. Dhe ai i cili e bën këtë interpretues të flasë, mund të mësojë misteret e Mëshirës Hyjnore dhe shikon Dritat e Dhembshurisë dhe të Përdëllimit Hyjnor.
- MISTERI I PESTË: Ndodhet një hadith sherif i cili është siç vijon: “All-llahu xh.sh. e krijoi njeriun në formën e të Gjithëmëshirshmit.” Ai është interpretuar nga disa sufi në një mënyrë të jashtëzakonshme duke mos iu përshtatur bazave të besimit. Disa prej tyre, që ishin të dalldisur, e konsideruan fytyrën shpirtërore të njeriut në formën e të Gjithëmëshirshmit. Meqe-nëse të dalldisurit janë kryesisht të kredhur në mendime të ngatërruara, ata ndoshta justifikohen për pikëpamjet e tyre të kundërta me realitetin. Por ata që janë në vete, të vetëdijshëm, nuk mund t’i pranojnë ato ide që janë kundra themeleve të besimit. Në qoftë se do t’i pranonin, ata do të ishin të gabuar.
Po, në të vërtetë, Ai i Cili drejton me rregull të gjithë universin si të ishte një pallat apo shtëpi, Ajo Esencë e Shenjtë Hyjnore që rrotullon yjet si të ishin grimca dhe i bën ato të udhëtojnë përmes hapësirës me urtësi e lehtësi dhe që i përdor grimcat e vockëla si të ishin nëpunës e vartës të rregullt, Ai nuk ka përngjasues, nuk ka ortakë, nuk ka oponentë e as të barabartë. Atëherë, gjithashtu sipas kuptimit të vërsetit:
“Asgjë nuk i përngjet Atij dhe Ai është Gjithëdëgjuesi, Githëshikuesi.”[6]
Ai nuk ka formë, as të barabartë, as shok, dhe asgjë nuk i përngjet Atij. Megjithatë, sipas kuptimit dhe mënyrës së krahasimit të vërsetit vijues:
“Dhe Atij i takon krahasimi më i lartë në qiej dhe në tokë. Dhe Ai është i Gjithëfuqishmi, i Gjithurti.”[7] veprat e Tij, Atributet dhe Emrat mund të merren në konsideratë.
Domethënë, ka alegori e krahasim në lidhje me veprat. Njëri qëllim i hadithit të lartpërmendur është siç vijon: “Njeriu është në një formë që shfaq treguesin e Emrit “Er-Rahman”, i Gjithëmëshirshmi, në tërësinë e tij.”
Po, sigurisht, siç e shpjeguam më parë, ashtu siç shfaqet Emri Hyjnor “Er-Rahman”, nëpërmjet rrezeve të njëmijë e një Emrave në fytyrën e universit, dhe ashtu siç shfaqet Emri “Er-Rahman” me tregues të pafund të Hyjnisë absolute të Perëndisë në fytyrën e sipërfaqes së tokës, po ashtu Zoti xh.sh. e shfaq treguesin më të plotë të Atij Emri “Er-Rahman”, në një masë të zvogëluar në formën përmbledhëse të njeriut, e shfaq atë në masë të zvogëluar siç e tregon në faqen e tokës, dhe në masë më të gjërë e më të madhe në faqen e universit.
Në hadithin sherif është gjithashtu një tregues tjetër që nënkupton, se tek njeriu dhe gjallesat ka shfaqje që tregojnë “Er-Rahman”, “Er-Rahim” të Gjithëmëshirshmin, Mëshirëplotin, të cilat janë provat dhe pasqyrat e të Gjithëmëshirshmit dhe Mëshirëplotit të Vetëm dhe janë aq të sigurta, të qarta e të dukshme, saqë ashtu siç mund të thuhet për një pasqyrë të shndritshme e cila reflekton imazhin e diellit se “Ajo pasqyrë është dielli”, duke treguar qartësinë e shkëlqimit të saj dhe dëshminë, po ashtu është thënë e mund të thuhet se: “Tek njeriu ekziston forma e të Gjithëmëshirshmit të Vetëm” duke treguar qartësinë e dëshmisë së Tij dhe plotësimin e lidhjes së tij me Të. Si rrjedhojë e këtij misteri, më të moderuarit e atyre që besuan në Unitetin e ekzistencës, thanë: “Nuk ka tjetër ekzistues përveç Atij!”, si një mënyrë për të shprehur qartësinë e kësaj dëshmie dhe plotësimin e lidhjes.
O Zot! O i Gjithëmëshirshëm! O Mëshirëplotë! Nëpërmjet të vërtetës së Bismil-Lahirr-Rrahmanirr-Rrahim, na mëshiro neve siç i përshtatet Mëshirës Tënde dhe na bëj të kuptojmë misteret e “Bismil-Lahirr-Rrahmanirr-Rrahim”, siç i shkon mëshirëgjërësisë Tënde. Amin.
- MISTERI I GJASHTË: O njeri i mjerë që po përpiqesh të luftosh brenda pafuqisë së pakufishme dhe nevojave të pafund! Në qoftë se dëshiron të kuptosh se si Mëshira Hyjnore është mjeti më i madh dhe ndërmjetësuesi më i pranueshëm, mësoje se Mëshira është mjeti më i fuqishëm për të arritur tek Sulltani i Gjithëlavdishëm, në ushtrinë e të Cilit, si yjet ashtu edhe grimcat e vockëla, shërbejnë së bashku si ushtarë të bindur plotësisht e me disiplinë të përkryer. Ai sulltan i Gjithëlav-dishëm i parapërjetësisë dhe i paspërjetësisë është i Vetëmjaftueshëm, Ai është absolutisht i panevojshëm për krijesat. Ai është i Pasuri Absolut duke mos pasur aspak nevojë për universin e për qëniet. I gjithë universi është nën urdhrin dhe nën drejtimin e Tij, të gjitha qëniet në të i nënshtrohen plotësisht Madhështisë së Tij dhe Madhërisë dhe i dorëzohen tërësisht Lartësisë së Tij.
Atëherë, mëshira, -o njeri!- të ngre ty tek prania e Atij Pasaniku Absolut, dhe të bën ty mik të Atij Sulltani të Përjetshëm Madhështor, madje të ngjit ty tek pozita e të qënit marrësi i mesazheve të Tij, dhe të bën ty shërbëtor të nderuar e të dashur pranë Tij. Por, ashtu siç nuk mund ta arrish ti diellin për shkak të largësisë prej tij, madje në asnjë mënyrë nuk mund t’i afrohesh atij, megjithatë drita e diellit të jep ty reflektimin dhe treguesin e vet nëpërmjet pasqyrës në dorën tënde. Në të njëjtën mënyrë, ndonëse ne jemi shumë larg nga Esenca më e shenjtë Hyjnore dhe nga Dielli i Para dhe i Paspërjetësisë, prapëseprapë Drita e Mëshirës së Tij e bën Atë të jetë më afër nesh.
Dhe kështu o njeri! Ai që gjen këtë Mëshirë, ka gjetur një thesar të pashtershëm drite: Rruga për ta gjetur atë është nëpërmjet ndjekjes së sunnetit të profetit Muhammed a.s.m. i cili ishte shembulli më brilant dhe përfaqësuesi i Mëshirës, gjuha e saj më elokuente dhe lajmëtari i saj, dhe që u përshkrua në Kur’anin e shenjtë si “Mëshirë për të gjitha botët.” Por, si mund të arrihet tek profeti i dashur, i cili u cilësua si “Mëshirë për të gjitha botët” dhe me çfarë mjeti? Mësoje se mjeti për tek ai është rënia salevat mbi të.
Po, salevati mbi të do të thotë mëshirë; salevati mbi të është lutje mëshire, për atë mëshirë të gjallë të mishëruar; është mjeti i arritjes së mëshirës së të gjitha botëve. Kështu o njeri!, Bëje salevatin mbi të mjetin e arritjes për tek ai, pastaj kapu pas tij që të të bëjë ty të arrish Mëshirën e të Gjithëmëshirshmit, Mëshirëplotit.
I gjithë Ummeti musliman me duatë e shumta dhe me salevatet e tij të pakufishme për Profetin a.s.m. provon, në mënyrën më të shndritshme, se çfarë dhurate e vlefshme Hyjnore është Mëshira Hyjnore, dhe sa e gjërë është sfera e saj.
Si përfundim: Ashtu siç është profeti Muhammed a.s.m. xhevahiri më i çmueshëm në thesarin e Mëshirës dhe derëtari i tij, po ashtu çelësi i parë i tij është “Bismil-Lahir-Rrahmanir-Rrahim.” Dhe një çelës i tij më i kollajt është salevati për Profetin a.s.m.
O Zot! Nëpërmjet të vërtetës së “Bismil-lahirr-Rrahmanirr-Rrahim” jepi bekime e paqe atij të cilin Ti e dërgove si mëshirë për të gjitha botët siç i përshtatet Mëshirës Tënde, dhe në nderim të tij, të gjithë familjes dhe shokëve të tij. Dhe na jep ne aq mëshirë sa të na çlirosh ne nga nevoja për mëshirën e dikujt tjetër përveç Teje midis krijesave. Amin!
Lavdia të takon Ty! Ne nuk kemi njohuri përveç asaj që Ti na e ke mësuar. Në të vërtetë Ti je i Gjithëdituri, i Gjithurti.”
cd
[1] Kur’an, 2: 66
[2] Kur’an, 21: 69
[3] Kur’an, 27: 29-30
[4] Kur’an, 16: 60
[5] Kur’an, 30: 22
[6] Kur’an, 42: 11
[7] Kur’an, 30: 27